Terapia manualna wg. koncepcji Kaltenborna-Evjentha, jest kompleksowym postępowaniem terapeutycznym, w skład którego wchodzą między innymi: ocena stanu ogólnego pacjenta (wywiad, diagnostyka biomechaniczna i funkcjonalna), leczenie manualne z wykorzystaniem specjalistycznych technik manualnych często połączonych także z wstępnym masażem funkcjonalnym, który to świetnie przygotowuje pacjenta do zabiegu oraz terapią manualną tkanek miękkich.
Ortopedyczna terapia manualna odgrywa bardzo ważną rolę w postępowaniu leczniczym. Dzięki nieograniczonym możliwościom tej metody, wykorzystywana jest w niemal każdym przypadku fizjoterapeutycznym. Wymaga ogromnej wiedzy anatomicznej i z zakresu biomechaniki, dlatego fizjoterapeuci pracujący tą terapią są tak skuteczni w osiąganiu postawionych z pacjentami celów rehabilitacyjnych.
Terapia manualna Kaltenborna-Evjentha
Terapia manualna Kaltenborna- Evjentha to metoda ortopedycznej rehabilitacji, która pozwala na całościową ocenę problemu pacjenta poprzez dokładny wywiad oraz przeprowadzoną diagnostykę funkcjonalną i biomechaniczną ciała pacjenta. Duża elastyczność i mnogość technik manualnych metody pozwala przywrócić utracone przez pacjenta funkcje. Terapia manualna pozwala oceniać ruchomość i pracować bezpośrednio na stawach kręgosłupa oraz stawach obwodowych stosując trakcje, mobilizacje manipulacje stawów oraz inne techniki tej metody. Terapia manualna obejmuje również pracę z tkankami miękkimi i tkanka nerwową również stosując mobilizacje tych tkanek oraz masaże funkcjonalne.
Prawidłowo prowadzona terapia to nie tylko przywrócenie odpowiedniego ustawienia stawu czy napięcia mięsni, ale również odnalezienie przyczyny problemu, edukacja pacjenta, konkretny instruktaż oraz odpowiedni trening pomagający utrwalić korektę, ale również przeciwdziałać nawrotom problemu. Terapia świetnie sprawdza się w wielu ortopedycznych problemach, np. w bólach kręgosłupa, bolesnym barku, po urazie i rekonstrukcji więzadeł stawów kolanowych oraz problemach z drobnymi stawami np. stóp.
Wskazania do terapii manualnej:
- schorzenia stawów barkowych „bolesny bark”,
- problemy stawu łokciowego np. „łokieć tenisisty”, „łokieć golfisty”,
- problemy stawów nadgarstka oraz drobnych stawów dłoni,
- problemy stawów kręgosłupa oraz miednicy zarówno w przebiegu dyskopatii jak i dyslokacji oraz dysfunkcji samych stawów
- schorzenia stawów biodrowych, np. zmiany zwyrodnieniowe, niestabilność stawu
- dolegliwości stawów kolanowych, na poziomie samego stawu oraz np. po zerwaniu więzadeł krzyżowych np. ACL albo rekonstrukcji łąkotek
- problemy stawów skokowych oraz stóp zarówno po urazach jak i w wadach wrodzonych.
Przeciwwskazania do terapii manualnej:
- podejrzenie złamania,
- podejrzenie zerwania mięśnia lub uszkodzenia innej tkanki miękkiej bez wcześniejszego potwierdzenia badaniem obrazowym u lekarza nie pozwala terapeucie na stosowanie wszystkich technik,
- ostry stan zapalny,
- gorączka.
Techniki stosowane w terapii manualnej:
- trakcje,
- kompresje,
- mobilizacje,
- manipulacje stawów,
- mobilizacje tkanek miękkich i tkanki nerwowej,
- trening i instruktaż kinezyterapeutyczny,
- masaż funkcjonalny.
Terapeuta manualny na pierwszej wizycie przeprowadzi dokładny wywiad z pacjentem, zapozna się z przyniesiona dokumentacją medyczną (jeśli pacjent takową posiada) oraz przeprowadzi diagnostykę funkcjonalną, oceniając zaburzony wzorzec ruchu, siłę i zakres ruchomości danego stawu.
Diagnostyka ma na celu określenie wymiaru problemu pacjenta, wytypowanie jego przyczyny oraz wspólnego postawienia celu rehabilitacji manualnej i nakreślenia planu działania.
Rehabilitant podejmie również pierwsze działania terapeutyczne z wykorzystaniem technik terapii manualnej.
Jak przygotować się na wizytę terapii manualnej:
- przygotować dokumentację medyczną dotycząca problemu, np. badania obrazowe z opisem typu zdjęcie rentgenowskie (RTG), USG, rezonans magnetyczny (MR), tomograf komputerowy (TK), epikryzy lub inne dokumenty, jeśli pacjent w ogóle posiada jakiekolwiek dokumenty tego typu,
- ubrać się wygodnie lub zabrać ze sobą strój sportowy, tak aby nie krepował ruchów przy badaniu oraz dawał łatwy dostęp do pracy w chorym stawem, czy inną strukturą,
- jeśli to możliwe nie smarować chorego miejsca maścią tuż przed wizytą.
Kaltenborn-Evjenth: holistyczne podejście do terapii ortopedycznej
Jednym z kluczowych elementów terapii manualnej jest holistyczne podejście, które pozwala na szczegółową ocenę stanu pacjenta. Techniki manualne stosowane w tej metodzie, takie jak trakcje i mobilizacje, pozwalają bezpośrednio wpływać na stawy i tkanki miękkie. Ułatwia to pracę z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa, barków, kolan i innych stawów.
Długofalowe efekty dzięki odpowiedniej edukacji i profilaktyce
Terapia Kaltenborna-Evjentha to nie tylko praca nad chwilową poprawą ruchomości, ale też edukacja pacjenta i profilaktyka. Poza bezpośrednią terapią, pacjent uczy się konkretnych ćwiczeń oraz technik wspierających, które pomagają utrwalić efekty leczenia i zapobiegać nawrotom problemów. Dzięki temu pacjent może samodzielnie zadbać o utrzymanie poprawnej postawy i napięcia mięśni.