Skręcenie stawu skokowego to częsta kontuzja występująca nie tylko w sporcie zawodowym czy amatorskim ale także podczas wykonywania czynności dnia codziennego. Do urazu dochodzi zazwyczaj podczas obciążenia stawu po nieprawidłowym ułożeniu stopy, np. podczas biegania, skakania czy zwykłego marszu. Podczas takiego urazu dochodzi do naciągnięcia lub rozerwania więzadeł z uszkodzeniem torebki stawowej. Wyróżniamy skręcenie inwersyjne, kiedy podeszwa stopy wkręca się do wewnątrz (najczęstszy typ urazu) oraz skręcenie ewersyjne, kiedy podeszwa stopy wykręca się na zewnątrz. Objawy skręcenia stawu skokowego będą zależne od stopnia uszkodzenia.

Stopnie skręcenia stawu skokowego:

• skręcenie kostki I stopnia: naciągnięcie więzadeł i torebki stawowej, niewielki ból, obrzęk i ograniczenie ruchomości, bez niestabilności

• skręcenie kostki II stopnia: rozerwanie torebki stawowej i częściowe zerwanie więzadeł, znaczna bolesność, wyraźny obrzęk, częściowa niestabilność, chód z utykaniem

• skręcenie kostki III stopnia: rozerwanie torebki stawowej i całkowite przerwanie więzadeł, niestabilność stawowa z dużym obrzękiem i bolesnością, trudności z chodzeniem

W przypadku skręcenia III stopnia, kiedy obrażenia są rozległe konieczna może się okazać artroskopia stawu. Przy skręceniu stawu I lub II stopnia w nowoczesnym podejściu rehabilitacyjnym stosuje się protokół POLICE, w tym podejściu już od pierwszych dni po urazie rozpoczyna się proces leczenia i stopniowego obciążania, które pozwalają utrzymać zakres ruchu w obrębie uszkodzonego stawu. 

P – protection (ochrona), zabezpieczenie ortopedyczne urazu w formie tapingu, tapingu sztywnego lub miękkiej opaski uciskowej

OL – optima loading (optymalne obciążenie), stopniowe obciążanie uszkodzonego stawu w granicach bólu

I – ice (schładzanie), ostatnio często pomijany punkt protokołu, najnowsze badania dowodzą, że stosowanie lodu na uszkodzone tkanki doprowadza do zwężenia naczyń krwionośnych i zmniejsza przepływ krwi, która w normalnych warunkach przenosi leczące komórki. Stan zapalny zmniejsza się chwilowo ale ostatecznie wydłuża się czas gojenia. Więc z lodem nie przesadzajmy ☺

C – compression (kompresja), stosowanie delikatnego ucisku w celu zmniejszenia obrzęku

E – elevation (uniesienie), podniesienie kończyny wyżej aby ograniczyć narastanie obrzęku

Ostatnio bardziej popularnym staje się protokół PEACE&LOVE, składa się on z dwóch faz

Faza I – PEACE

P – protect (ochrona) ogranizenie ruchu na 2-3 dni, zminimalizowanie ryzyka pogorszenia się obecnego stanu

E- elvation (uniesienie) analogicznie jak w powyższym protokole

A – avoid ani-inflammatories (unikanie środków przeciwzapalnych) pozwolenie aby stan zapalny przyczynił się do regeneracji uszkodzonych tkanek. Stosowanie środków przeciwzapalnych czy lodu hamuje stan zapalny w konsekwencji go wydłużając i utrudniając prawidłowe gojenie

C – compression (kompresja) stosowanie ucisku w celu zmniejszania obrzęku

E – education (edukacja) nauka procedur postępowania w urazach

Faza II – LOVE

L – load (obciążenie) optymalne obciążenie, powrót do czynności dnia codziennego w bezbolesnym zakresie ruchomości

O – optymizm, optymistyczne nastawienie pacjenta do rehabilitacji, chęć powrotu do zdrowia to połowa sukcesu 

V – vascularisation (unaczynienie) pobudzenie układu ercowo-naczyniowego jako wsparcie w leczeniu urazów układu mięśniowo-szkieletowego

E – exercise (ćwiczenia), już kilka dni po urazie zaleca się stosowanie ćwiczeń i bezbolesnej aktywności fizycznej, co ma przywrócić mobilność oraz czucie głębokie

Długość trwania fazy II jest zależna od rozległości urazu oraz motywacji pacjenta. Warto bezpośrednio po urazie udać się do fizjoterapeuty aby od samego początku wspierać powrót do zdrowia. Oprócz aktywności fizycznej, fizjoterapeuta może wykonać pracę manualną, która polega na zmniejszaniu obrzęku oraz zwiększaniu bezbolesnego zakresu ruchomości. Na poniższym filmie pokazano przykładową terapię manualną po skręceniu stawu skokowego oraz ćwiczenia, które można zastasować kilka dni po urazie. 

Skręcona kostka to nie wyrok, nie daj się wsadzić w gips bez potrzeby!

Treść przygotowała fizjoterapeutka: Magda Gawryś 

Sprawdź więcej naszych artykułów: blog.
Obserwuj nas na Facebooku i Instagramie i YouTube!